Artefact

Grafsteen van de Jacobusbroederschap

De doden begraven, de laatste der zeven barmhartigheden.

Doden begraven tijdens een pestepidemie: Wie wil? Paus Innocentius III voegde 'het begraven der doden' in 1207 toe aan de in de bijbel vernoemde zes werken van barmhartigheid.

Grafsteen lid Jacobusbroederschap met Jacobsstaf, schelp, Franse lelie en rad Catharina, H.27 cm.; B.: 27 cm.; D.: 8cm, RMCC v00028

Grafsteen van de Jacobusbroederschap
Deze zandstenen grafsteen uit Utrecht (1400 - 1499) toont een Jacobsstaf met schelp, een lelie en het rad van de heilige Catharina. De Jacobusbroederschap beschikte in de Jacobikerk over een altaar, geplaatst tussen de altaren van de H. Maria en de H. Catharina. Op dat altaar werden missen opgedragen voor de overleden leden van het broederschap. Soms werd een overleden lid in de kerk begraven, in de buurt van het altaar.

Jacobsbroederschap.
Het Jacobsbroederschap en het St. Jacobsgasthuis worden al in 1375 vermeld. De leden waren verantwoordelijk voor het functioneren van het gasthuis en voor de opvang van de pelgrims naar Santiago de Compostella. Men kon lid worden als men zelf de tocht naar het graf van St. Jacobus had gemaakt. In de zestiende eeuw werd deze voorwaarde afgezwakt. Als lid moest je wel een bijdrage leveren aan het gasthuis en zorgen voor het wel en wee van de andere leden. Het lidmaatschap bood de gelegenheid tot contacten tussen gelijkgezinden en gelijkgestemde belanghebbenden ('netwerken') én werkte status-verhogend.
Rond 1540 raakte de broederschap in diskrediet door de uitvoerige maaltijden en door een twijfelachtige besteding van de beschikbare gelden. Werden deze onttrokken aan de zorg voor de armen en de verzorging van de pelgrims?
Na de Reformatie werd in 1642 de Jacobusbroederschap opgeheven. Het voormalige Jacobsgasthuis aan de Oude Gracht werd in 1977 gerestaureerd. Een plaquette en een beeldje van een pelgrim verhalen over het verleden. (Zie ook: 'Rochus met engel en hond)

Voor en na de dood.
De dood is om ons heen, de dood werpt vele vragen op. Graag tot het einde een menswaardig bestaan, wat is kwaliteit van leven? Heb ik recht op een vrijwillig gekozen levenseinde?
Veel mensen ondersteunen de stervenden en de direct betrokkenen in de privésfeer, in ziekenhuizen en hospices. Liefdadigheid voor en na de dood, ondersteuning van de nabestaanden in velerlei vormen.
En wij bewezen haar/hem de laatste eer.

Alle rechten voorbehouden

Media