Femke Van Welsenes
Vooral individuele toppers, de karikaturen onderweg zijn spraakmakend. Daar hebben we er wel een paar handjes van. Hoe kan ik ze samenvatten? Ik doe ze tekort om ze in tien zinnen uiteen te zetten. Save the best for last, zeggen ze wel eens. Nou, in 9 van de 10 gevallen zijn het altijd letterlijk de ‘laatste gevalletjes van een Donativo-dag geweest’ die zó’n indruk op ons maakten. Meestal heel positief, soms heel indrukwekkend.
Louis uit Bristol
Zo ontmoetten we het eerste indrukwekkende setje op onze allereerste Donativodag. We stonden op Alto de Erro toen er een roestend blauw Fordbusje kwam aangereden. Wat nou pelgrims? Oja, vergeten te vertellen: we hadden met onze Donativo ook een aantal subdoelgroepen. Fietsers, lokale families, de Guardia Civil -die we te vriend wilden houden en dagjesmensen en toeristen. Zo kwam er dus ook een Engels busje en zo kwam Louis. Met oude kleren aan, sjekkie rollend. En daar stond Louis dan, ondertussen al een uur rondom ons stalletje een drankje te doen, wat cakejes te eten en nog een snoepje naar binnen te werken. Iedere keer als ie weer met z’n vergeelde vingers in een bakkie graaide dacht ik aan de volgende pelgrim, ‘dan maar een nieuw bakkie’. En, nog maar even rondje om onze bus keurend en weer es in typical Bristol English accent over onze overeenkomende reisstijl: ‘What amazin’ah, we do everything in our bus, it’s our house on earth…’. Hij had de laatste maanden al door heel Europa gereisd met z’n bus en was zeker nog niet van plan om terug te gaan. Hij werd steeds spraakzamer en ook meer naar aandacht vragender, terwijl Mars en ik tussendoor al een beetje aan het rommelen waren alsof de eerste Donativodag voorbij was.
En..zijn vriend in een rolstoel
Toen hij dan toch echt na een dik uur zei ‘Ok, I will get Paul as well!’. Mars en ik fronsten nog een beetje onze wenkbrauwen, wie gaat ie halen? Nee, uit de achterbak van het gruwelijk verroeste busje werden twee grote houten bielzen van de tree naar de grond gelegd. ‘Q pasa?’ denk ik nog, ‘wat nou, wat moet ie met die planken?’ en dan komt er een rolstoel met man naar beneden. Het klinkt erg oneerbiedig, maar voor de beeldvorming: deze man in rolstoel zag er niet uit. Met blote opgezwollen voeten, een roodverbrand vettig hoofd met lange haren en kleding vol oude koffie- en wat-dan-ook-vlekken kwam Paul in z’n tweewieler aangereden. Met één hand kon hij zelf zijn rolstoel bewegen. Stilstaand bij onze stal vroeg hij met veel moeite one coffee, het was moeilijk om hem goed te verstaan. Terwijl Louis de rum en een rietje voor hem ging halen bleef Paul zitten en kijken. Naar Marcel en mij. Alle tijd had hij en geen gene, een grote prater was hij niet. Of niet meer. De polio en de drank hadden hem goed te pakken. Zodra Mars hem wilde helpen met zijn dubbele rumkoffie, sloeg hij zijn aanbod resoluut af. Toch maakte Mars wél contact met deze man. En, terwijl Louis, inmiddels duidelijk zijn life long buddy, af-en-aan liep van het blauwe busje naar onze Buzuki met spulletjes voor Paul, bleef Paul maar zitten en kijken. Dan keek hij weer dwars door mij heen met zijn helblauwe ogen die extra werden uitgelicht door de laatste stralen avondzon.
Bijzondere reizigers
En dan kwam Louis er weer aan, druk pratend over z’n goedkope grensaanwinsten, Franse worstjes voor minder dan € 0,63 (op de cent nauwkeurig) en Portugese Superbock biertjes, uitleggend hoe hij de bus van alle gemakken voor Paul had voorzien en hoe ze zo samen door Europa reisden. Het was een niet te plaatsen situatie, zo surrealistisch. Daar stonden we dan. Op een verlate bergtop van de Frans-Spaanse grens, een uur voor zonsondergang: een zogenaamd ‘donativo-stalletje’, twee Amsterdamse yuppen, een rondzwervende zwaargehandicapte man met zijn meereizende buddy, die allesbehalve ooit van een Camino naar Santiago hadden gehoord.
Accept, adjust and achieve
En dit alles werd wéér een uur later samengevat met de vraag ‘Wat is je grootste les in je leven met polio?’. Terwijl Louis nog altijd volledig ter dienste van Paul ronddwarrelde tussen de twee bussen en af en toe ter verduidelijking van de communicatie als halve tolk fungeerde, pruttelde Paul “Accept, adjust and achieve”. Zo doordrenkt, zo waar… Ongelofelijk, hoe deze twee mensen door Europa rondreisden, de één had ‘normaal gesproken’ duidelijk in een zwaar aangepast huis moeten wonen, de ander die zijn hele hebben-en-houwen ter dienste had gesteld voor de verzorging van zijn mate. Louis nodigde ons uit om met hen te eten, hij had namelijk nog z’n Franse worstjes, wat wortel en aardappel. Maar deze ontmoeting viel ons zwaar op onze allereerste Donativodag. ‘Wat zou ons nog te wachten staan de komende maand’, vroegen Wels en ik onszelf af? We hebben het aanbod afgeslagen. Later kwamen ze nog twee keer toeterend voorbij gereden, de eerste keer werd er een muziek-CD afgeven. Door Paul zelf gecomponeerde en gezongen muziek, met als titel: The dark & the light, part two. Ja, de muziek is zo heftig als de title, no cliché. De tweede keer met zijn emailadres.