Heb ik alles? Vooral mijn rijbewijs, want zonder dat kom ik vandaag niet op mijn bestemming, de vrouwengevangenis van Nieuwersluis. Het is me één keer eerder gebeurd dat ik, toen ik voor de poort stond, tot de ontdekking kwam dat mijn rijbewijs nog thuis lag. De portier was niet te vermurwen. Geen identiteitsbewijs, geen toegang. Onverrichter zake naar huis. Zal me niet meergebeuren.
Ook de papieren zakdoekjes zitten in mijn tas, een veel gebruikt artikel binnen de muren
van het spreekkamertje, waar ik vandaag terecht zal komen.
Ik ben wat gespannen. Vandaag heb ik een nieuwe koppeling met een moeder die in de
Penitentiaire Inrichting Nieuwersluis, kortweg PI, verblijft. Ook al heb ik in de afgelopen jaren als vrijwilligster bij Humanitas meerdere moeders mogen bezoeken, elke eerste ontmoeting brengt toch weer wat spanning met zich mee.
Samen met de coördinator van Gezin in Balans leggen we het eerste contact met de moeder. Moeder? Ja, Gezin in Balans is onderdeel van Humanitas dat zich richt op gedetineerde en ex-gedetineerde moeders. In de gevangenis terecht komen is voor iedereen een moeilijk proces, voor een moeder is dit echter nog eens extra zwaar. De
zorgen rondom haar kinderen stijgen vaak boven alle andere uit.
Als coördinator en vrijwilligster, die vrijwel altijd zelf ook moeder is, proberen we binnen dit project hier extra aandacht aan te besteden.
Inmiddels aangekomen bij de portier en vervolgens door naar de inschrijfbalie, waar ik het wekelijkse gemopper over mijn old-school rijbewijs aanhoor: " Zo lastig te scannen zo'n flap, heeft u niet een pasje?"
Door naar het spreekkamertje, een kleine ruimte met tafel en een paar houten stoelen zonder comfort, maar wel met privacy. We mogen onze moeders bezoeken zonder bewaking. Een voorrecht, waar wij erg gelukkig mee zijn. De coördinator is er inmiddels ook. Samen wachten we op mijn nieuwe moeder, die inmiddels door de medewerker van de inschrijfbalie opgeroepen is.
Wanneer zij binnenstapt flitst gelijk door me heen dat ik haar eerder gezien heb. Een paar
maanden eerder bij een ander project van Gezin in Balans: Moeder de Gans. Drie keer per jaar wordt er op zaterdagochtend in de PI een informatiebijeenkomst georganiseerd in spelvorm, waarbij de uitgenodigde moeders op ontspannen manier kennis kunnen opdoen en hun vragen kunnen stellen over allerlei zaken, waar zij binnen de gevangenis tegenaan lopen. Op deze ochtend zijn er meerdere vrijwilligsters aanwezig om zo'n 25 gedetineerde moeders even een beetje te verwennen met persoonlijke aandacht, koffie, een lekker koekje evenals hulp in het zoeken naar antwoorden op hun specifieke vragen. Ochtenden om naar uit te kijken, waar ik graag aan meehelp.
Vrijwel meteen nadat ze binnengekomen is, is het ijs gebroken. Zij blijkt een makkelijke prater, wat al snel voor een ontspannen sfeer zorgt. Na de officiële koppeling gaat de coördinator weg en zijn we samen. Het zal de opmaat blijken voor tien maanden prachtige, intensieve, wekelijkse, soms tweewekelijkse bezoekjes aan haar binnen de gevangenismuren, waar we beiden telkens weer naar uitkijken.
We bouwen aan vertrouwen, wat binnen de PI schaars goed is. Als vrijwilligster van Humanitas heb ik geen banden met Justitie, Kinderbescherming, Jeugdzorg, de bewakers binnen, of welke instantie dan ook. Wat mij verteld wordt blijft bij mij.
Het heeft geen consequenties voor haar als ze bij mij haar hart lucht, een huilbui heeft of van zich af praat. Ze weet dit en voelt zich veilig. Is veilig.
Ik mag haar luisterend oor zijn, haar klaagmuur, haar trooster. Ik mag met haar meedenken hoe ze goed met haar kinderen kan blijven omgaan nu ze binnen zit. Ik mag haar laten uithuilen als het haar allemaal teveel wordt. Ik mag mijn armen om haar heen slaan en haar een dikke knuffel geven. Ik mag met haar bidden omdat zij vertelt dat ze zoveel steun haalt uit haar geloof.
Èn ik mag haar thuis bezoeken als moedermaatje, als ze onverwacht ineens vrijkomt. Haar helpen om de omschakeling te maken van binnen zitten, waar anderen alles voor haar beslisten, naar het leven thuis waar ze ineens weer alles zelf moet oppakken en regelen. Luisteren naar haar als ze vertelt wat er allemaal op haar afkomt nu ze weer thuis is. De kinderen die ze zo gemist heeft en die ze zo graag wil compenseren voor het gemiste anderhalve jaar samenzijn. Hierin meedenken, hoe ze dat dan vorm kan geven zonder dat de kinderen verkeerd verwend worden.
We praten over keuzes maken en de gevolgen daarvan.
Ook nu zijn regelmatig de papieren zakdoekjes nodig. Even uithuilen, daar wil ze haar moeder niet mee belasten. Die heeft het zelf ook moeilijk door de gevolgen van de detentie van haar dochter.
We zijn nu bijna twee jaar verder, na ons eerste contact in de PI. Ik bezoek haar nu om de drie, vier weken. Ik ben blij met haar vertrouwen in mij, blij dat ik een stukje van haar leven heb mogen meebeleven, blij dat ik iets voor haar heb mogen betekenen in een periode die zo moeilijk voor haar was. Blij dat ik zelf ook zo verrijkt ben door mijn contact met haar.
Het zijn telkens weer mooie, waardevolle ontmoetingen geweest. Maar nu moet ik gaan loslaten. Ze kan het zelf. Ze heeft mijn steun niet meer nodig.
Ze kan weer op eigen kracht haar leven aan.
En dat was toch ook de bedoeling?
Zeker, maar ik zal haar missen.
Carin